मुंबई : वृत्तसंस्था
बदलत्या जीवनशैलीमुळे अनेक पुरुष व महिलांना मोठ्या प्रमाणात डिप्रेशनचा त्रास होत असतो मात्र वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन नुसार, डिप्रेशन हे एक सामान्य मानसिक विकार आहे. हा विकार कोणालाही होऊ शकतो, आणि त्यामध्ये उदास होणे, यासारखी लक्षणे दिसू शकतात. चला, जाणून घेऊया डिप्रेशनची लक्षणे काय असतात. आजकालच्या अस्वस्थ जीवनशैली आणि चुकीच्या आहारामुळे शारीरिक आणि मानसिक आजारांचा धोका वाढला आहे. चिंता आणि डिप्रेशनच्या अनेक कारणांचा शोध घेता येतो. पुरुषांच्या तुलनेत महिलांना अधिक प्रमाणात मानसिक तणाव आणि डिप्रेशनचा सामना करावा लागतो. चला, जाणून घेऊया डिप्रेशनच्या लक्षणांबद्दल.
महिलांना डिप्रेशन अधिक होण्याचे कारणे
WHO नुसार, डिप्रेशन कोणालाही होऊ शकतो, पण पुरुषांच्या तुलनेत महिलांना डिप्रेशन होण्याची शक्यता अधिक असते. डिप्रेशन त्या व्यक्तींमध्ये जास्त असतो जे तणावातून जात आहेत किंवा ज्यांना शारीरिक किंवा मानसिक वेदना झालेल्या आहेत.
डिप्रेशन म्हणजेच मानसिक निराशा एक मानसिक विकार आहे, जो एक व्यक्तीला शारीरिक, मानसिक आणि भावनिक पातळीवर प्रचंड परिणाम करतो. हा विकार जगभरात सामान्य आहे हा विकार अनेक कारणांमुळे होऊ शकतो. डिप्रेशनमध्ये व्यक्तीला उत्साहाची कमतरता, निराशा, चिंता, थकवा, आणि इतर शारीरिक व मानसिक लक्षणे दिसू शकतात.
डिप्रेशनचे लक्षणे
- उदासीनता : व्यक्तीला कोणत्याही गोष्टीत रस किंवा आनंद मिळत नाही.
- थकवा आणि कमजोरी : मानसिक आणि शारीरिक थकवा जास्त असतो, आणि साध्या गोष्टीदेखील खूप कठीण वाटतात.
- चिंता आणि तणाव : व्यक्तीच्या मनात सतत तणाव आणि चिंता निर्माण होतात.
- झोपेच्या समस्या : झोप येत नाही किंवा अधिक झोप येते.
- आहारातील बदल : खूप जास्त किंवा खूप कमी खाण्याचा प्रकार.
- निराशा आणि आत्मसन्मानात घट : व्यक्ती स्वतःला कमी समजते, आणि त्याला आपले अस्तित्व निरर्थक वाटू लागते.
- दर्द किंवा शारीरिक लक्षणे : मान, पाठीचा दुखणे किंवा पचनाची समस्या यांसारखी शारीरिक तक्रारीदेखील होऊ शकतात.
- आत्महत्येचे विचार : काही लोक आत्महत्या करण्याचे विचारदेखील करू शकतात.
डिप्रेशनच्या कारणे:
- जैविक कारणे : मस्तिष्कात रासायनिक असंतुलन, हार्मोनल बदल, किंवा आनुवंशिक घटक.
- मानसिक तणाव : कार्य, कुटुंब, आणि इतर सामाजिक कारणांमुळे तणाव आणि निराशा.
- भूतकाळातील ट्रॉमा : शारीरिक, मानसिक किंवा लैंगिक शोषण, आपत्ती किंवा प्रिय व्यक्तीची गमावणी.
- सामाजिक कारणे : एकटेपणा, सामाजिक समर्थनाचा अभाव, किंवा इतर मानसिक विकार.
डिप्रेशनचा उपचार :
- चिकित्सा : मानसिक तणावावर तज्ज्ञांचे मार्गदर्शन घेणे, काऊन्सलिंग किंवा मानसिक चिकित्सकांची मदत घेणे.
- औषधोपचार : डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार डिप्रेशनच्या औषधांचा वापर.
- स्वत:ची काळजी घ्या : नियमित व्यायाम, पुरेशी झोप आणि संतुलित आहार यामुळे मानसिक स्थिती सुधारू शकते.
- सकारात्मक वातावरण : मित्र-परिवाराच्या सहकार्याने आणि सकारात्मक विचारांच्या साहाय्याने डिप्रेशनपासून मुक्तता मिळवता येऊ शकते.
डिप्रेशन गंभीर असू शकतो, त्यामुळे लवकरच उपचार घेणे आणि तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे. मानसिक आरोग्य आपल्या जीवनाचा महत्त्वाचा भाग आहे आणि त्याची काळजी घेणं आवश्यक आहे.